Câu hỏi: Người Anh thời Victoria giữ vệ sinh như thế nào?
Đời Victoria, người ta nom có vẻ sang chảnh trong mấy bộ váy áo cầu kỳ, nhưng đời sống thì ôi thôi bẩn kinh khủng. Họ không có nước sạch hay cách nào để xử lý rác tử tế. Vì vậy mà đồ đạc toàn phải giặt trong hỗn hợp nước tiểu, dầu lửa, phấn và sữa chua.
Răng miệng thì người ta chà bằng xương nghiền vụn hay bột giã từ con mực. Còn tóc thì phải làm sạch bằng trứng sống hay giấm để loại bỏ gàu, vảy chết và dầu.
Vệ sinh kém dẫn đến bao nhiêu vấn đề sức khỏe. Rác từ nhà xí ngoài trời hoặc bô trong phòng bị đổ thẳng xuống mấy cái hố bên dưới nhà, hoặc thẳng tắp ra sông Thames – nơi cả London lấy nước uống! Mùa hè, nắng nóng khiến rác trong sông bốc mùi hôi thối khủng khiếp, người dân thì cho rằng chính mùi hôi này gây ra dịch tả và thương hàn. Họ đâu có biết là vi trùng trong rác mới là thủ phạm.
Nếu so với bây giờ thì London thời Victoria chắc chắn là cả một ổ hôi thối và dơ bẩn. Cả thành phố chắc ngập trong mùi người lâu ngày không tắm, rác phân hủy, ô nhiễm, và đủ mùi công nghiệp. Nhưng người sống ở thời đó dường như chẳng để ý đến mùi trên cơ thể hay mùi trứng, đồ nôn, và rác trên cái bộ đồ “sạch sẽ” của họ.
Cứ thế mà người ta sống trong điều kiện nhếch nhác, thậm chí vừa tao nhã nhấp trà trong phòng khách thì ngay bên dưới rác lại dột từ hầm chứa. Mãi đến cuối những năm 1800, mọi thứ mới sạch sẽ hơn khi xà phòng, giấy vệ sinh, và bồn cầu có hệ thống xả nước ra đời.