Các nhà khảo cổ học vừa phát hiện rằng một pháo đài cổ đại ở miền Bắc sa mạc Sinai, Ai Cập từng được bao quanh bởi một hàng cây với 500 gốc dẫn thẳng đến cổng chính – một cảnh quan công phu có niên đại hơn 2.000 năm.
Phát hiện này đến từ quá trình khai quật mở rộng pháo đài cổ tại di chỉ Tell Abu Saifi. Dù sự tồn tại của pháo đài đã được biết đến từ nhiều thập kỷ trước, các phát hiện mới của nhóm khảo cổ thuộc Bộ Du lịch và Cổ vật Ai Cập đã giúp tái hiện rõ nét hơn hình ảnh công trình này vào thời cổ đại.
Pháo đài từng được sử dụng trong thời kỳ Ptolemaic (khoảng 304–30 TCN) – khi hậu duệ của Ptolemy I, một vị tướng của Alexander Đại đế, trị vì Ai Cập – và tiếp tục tồn tại trong thời kỳ La Mã (khoảng 30 TCN – 642 SCN), khi Ai Cập trở thành một tỉnh của Đế quốc La Mã.
Theo thông báo từ Bộ Cổ vật, trong thời kỳ Ptolemaic, một con đường dẫn vào pháo đài được trang trí bằng 500 vòng tròn trồng cây, bao quanh bằng đất sét, tạo thành một lối vào trang nghiêm và có thể là biểu tượng quyền lực. Dù chưa rõ khí hậu sa mạc Sinai cách đây 2.000 năm như thế nào, điều này cho thấy một sự đầu tư lớn vào cảnh quan trong môi trường khắc nghiệt.
Ngoài ra, nhóm khảo cổ cũng phát hiện pháo đài từng được bao bọc bởi một hào nước sâu hơn 2 mét, giúp tăng khả năng phòng thủ trước các thế lực thù địch như Đế chế Seleucid, Cộng hòa La Mã và các nhóm nổi dậy trong nội địa Ai Cập.
Elizabeth Macaulay – giáo sư ngành cổ điển học tại Đại học New York – nhận xét rằng việc phát hiện các vòng tròn trồng cây là một điểm thú vị. “Hoàn toàn có thể các vòng đất sét được dùng để trồng cây,” bà nói. “500 gốc cây là một con số lớn, nhưng từ tài liệu giấy cói và khảo cổ, chúng ta biết người Ptolemaic từng canh tác quy mô lớn: nho, trái cây, cây trồng lâu năm.” Nếu tìm thấy dấu tích rễ cây, nhóm nghiên cứu có thể xác định chính xác chủng loại cây được trồng tại đây.
Bên cạnh đó, các nhà khảo cổ cũng phát hiện khu sinh hoạt của binh lính và có thể cả gia đình họ, cùng một đoạn đường dài 100 mét, rộng 11 mét, lát đá vôi – có thể từng là tuyến đường chính của các đơn vị quân sự hành quân vào pháo đài.
Một phát hiện bất ngờ khác là bốn góc của một công trình cổ hơn nằm sâu bên dưới, rất có thể cũng là một pháo đài, nhưng hiện nhóm khảo cổ chưa xác định được niên đại và chức năng chính thức của nó.
