Martin Luther King, Jr. là một nhà lãnh đạo phong trào dân quyền tại Hoa Kỳ trong thập niên 1960. Ông được nhớ đến với những cuộc đấu tranh bất bạo động chống lại sự đối xử bất công với người Mỹ gốc Phi. Những hành động của ông đã góp phần dẫn đến các đạo luật bảo đảm quyền bình đẳng cho mọi người.
Ngoài vai trò là một nhà hoạt động, King còn là một học giả và một lãnh đạo tôn giáo – mục sư trong Giáo hội Baptist Cơ Đốc. Một trong những sự kiện nổi tiếng nhất gắn với ông diễn ra vào năm 1963, khi hơn 250.000 người tập trung tại thủ đô Washington, D.C. để tham gia cuộc “Tuần hành vì việc làm và tự do” (March on Washington).
Tại bậc thềm Đài tưởng niệm Tổng thống Abraham Lincoln, King đã có bài diễn văn lịch sử, được biết đến với tên gọi “Tôi có một giấc mơ” (I Have a Dream).
Một trong những câu nổi tiếng nhất trong bài phát biểu ấy là:
“Tôi có một giấc mơ rằng… một ngày nào đó… những cậu bé da đen và những cô bé da đen sẽ có thể nắm tay những cậu bé da trắng và những cô bé da trắng như anh chị em một nhà.”
Những nỗ lực của King đã góp phần thông qua Đạo luật Dân quyền năm 1964 (Civil Rights Act). Luật này chấm dứt sự phân biệt hợp pháp dựa trên chủng tộc ở nơi công cộng, đồng thời cấm phân biệt đối xử trong việc làm dựa trên chủng tộc, màu da, tôn giáo hay nguồn gốc quốc gia. King cùng nhiều nhà hoạt động khác đã chứng kiến tổng thống ký ban hành đạo luật.
Tuy nhiên, Đạo luật Dân quyền chưa giải quyết hết mọi vấn đề phân biệt chủng tộc. Người Mỹ gốc Phi vẫn chưa có quyền bầu cử ngang bằng với người da trắng, đặc biệt là ở các bang miền Nam.
Vì thế, vào tháng 3 năm 1965, một nhóm nhà hoạt động tại bang Alabama đã tổ chức cuộc tuần hành phản đối các thực tiễn bầu cử bất công. Cảnh sát bang đã tấn công đoàn biểu tình. Dù một số người muốn đáp trả bằng bạo lực, King vẫn kêu gọi kiên trì hành động ôn hòa.
Những sự kiện ở Alabama đã thúc đẩy Quốc hội thông qua Đạo luật Quyền bầu cử (Voting Rights Act), được Tổng thống Lyndon Johnson ký thành luật vào tháng 8 năm 1965.
Trong những năm tiếp theo, King tiếp tục đấu tranh cho bình đẳng kinh tế. Vào tháng 4 năm 1968, khi ông tham dự một cuộc đình công của công nhân tại bang Tennessee, ông bị một tay súng bắn tỉa bắn vào mặt khi đang đứng ngoài ban công khách sạn. King đã không qua khỏi.
Kẻ nổ súng được xác định là James Earl Ray, một tội phạm da trắng từng vượt ngục và tuyên bố căm ghét King. Hắn bị kết tội và lĩnh án tù.
Martin Luther King, Jr. được tưởng nhớ bởi nhiều điều, đặc biệt là việc ông kiên định con đường đấu tranh bất bạo động để đạt được thay đổi xã hội và chính trị. Năm 1986, chính phủ Hoa Kỳ lần đầu tiên tổ chức Ngày Martin Luther King (Martin Luther King Day). Đây là ngày nghỉ cho nhiều người dân và học sinh, và họ được khuyến khích dành thời gian tham gia các hoạt động tình nguyện cộng đồng.
Cuộc đời và sự nghiệp của Martin Luther King, Jr. cũng được tôn vinh tại một Đài tưởng niệm ở Washington, D.C., khánh thành vào năm 2011.
